Σε έναν αρχαιολογικό περίπατο, ο οποίος εκτιμάται ότι θα αποτελέσει πόλο έλξης για μεγάλο αριθμό επισκεπτών, σχεδιάζεται να αναδειχθεί μέσα στους επόμενους μήνες ο χώρος πλάι στα ανατολικά τείχη της πόλης, στην περιοχή της Ευαγγελίστριας, ο οποίος σήμερα θυμίζει πολύ περισσότερο ένα άναρχο πάρκιγκ και έναν απέραντο σκουπιδότοπο.
Σύμφωνα με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο Αστικού Περιβάλλοντος Ανδρέα Κουράκη αυτήν την περίοδο ολοκληρώνεται η μελέτη του έργου, η οποία εκπονείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και την 4η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες η μελέτη για τη διαμόρφωση του αρχαιολογικού περιπάτου αναμένεται να κατατεθεί προς έγκριση στο τοπικό συμβούλιο μνημείων, ώστε στη συνέχεια να ανάψει το πράσινο φως για την κατασκευή του έργου.
Όπως ανέφερε ο κ. Κουράκης, οι εργασίες για τη διαμόρφωση του πεζόδρομου είναι εφικτό να αρχίσουν μέσα στον επόμενο μήνα, καθώς η παρέμβαση αυτή θα ενταχθεί σε κάποια από τις εργολαβίες του δήμου Θεσσαλονίκης που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη.Σύμφωνα με τη μελέτη του έργου, που αυτές τις ημέρες ολοκληρώνεται, ο πεζόδρομος θα ξεκινά από το ύψος της οδού Ολυμπιάδος και θα φτάνει μέχρι και την οδό Κάστρων, περίπου στη στροφή για το νοσοκομείο «Άγιος Δημήτριος».
Αυτός ο περίπατος, όπως εξήγησε ο αντιδήμαρχος Αστικού Περιβάλλοντος, θα διατρέχει σημεία ιστορικού αλλά και τουριστικού ενδιαφέροντος, όπως είναι το ανατολικό τείχος, τα κοιμητήρια των Διαμαρτυρομένων και της Αρμενικής Κοινότητας, τα οποία είναι χαρακτηρισμένα ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία, αλλά και το επίσης διατηρητέο μηχανουργείο Αξυλιθιώτη.
«Αυτός ο πεζόδρομος ανάμεσα στα μνημεία σχεδιάζεται με τη λογική ενός αρχαιολογικού και τουριστικού περιπάτου. Συγχρόνως θα λειτουργεί και ως ένας συνδετήριος δρόμος για όσους επιθυμούν να επισκεφθούν την Άνω Πόλη», πρόσθεσε ο κ. Κουράκης. Σήμερα ο χώρος ανάμεσα στα μνημεία παρουσιάζει θλιβερή εικόνα, καθώς στο βόρειο τμήμα του κατακλύζεται από σταθμευμένα αυτοκίνητα και στο νότιο κομμάτι του θυμίζει μάλλον χωματερή, όπου ασυνείδητοι πετούν κάθε λογής απορρίμματα.
Όπως επισήμανε ο αντιδήμαρχος Αστικού Περιβάλλοντος, τα έργα του δήμου Θεσσαλονίκης για τη δημιουργία αυτού του αρχαιολογικού περιπάτου θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά στις παρεμβάσεις που υλοποιούνται από την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, που προχωρά σε διάφορες επισκευές στα ανατολικά τείχη, και σε αυτές που προωθούνται από την 4η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων για την ανάδειξη του μηχανουργείου Αξυλιθιώτη. Αυτό το διατηρητέο συγκρότημα της πρώην Σχολής Τεχνών και Επαγγελμάτων (μετέπειτα μηχανουργείο Αξυλιθιώτη), επί της οδού Ελένης Ζωγράφου, μετατρέπεται σταδιακά σε έναν πολυχώρο πολιτισμού.
Τα έργα στη γνωστή και ως Σχολή Χαμιδιέ περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ανάδειξη των ιδιαίτερων αρχιτεκτονικών στοιχείων του συγκροτήματος, την αποκατάσταση των εξωτερικών όψεων και των εσωτερικών χώρων, την ένταξη νέων χρήσεων, που είναι αναγκαίες για τη λειτουργία ενός πολυχώρου πολιτισμού, αλλά και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου.
Η πρώην Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων Χαμιδιέ αποτελούσε τμήμα του οθωμανικού συγκροτήματος του Ισλαχανέ, που ιδρύθηκε το 1873 και είχε χαρακτήρα «Πολυτεχνείου».
Το κτίριο χτίστηκε έξω από τα ανατολικά βυζαντινά τείχη της πόλης, σε μικρή απόσταση από τα κοιμητήρια της Ευαγγελίστριας και το νοσοκομείο «Άγιος Δημήτριος». Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 στο χώρο εγκαταστάθηκε το μηχανουργείο του Ευθύμη Αξυλιθιώτη. Το συγκρότημα αρχικά περιελάμβανε αμαξοποιείο και ξυλουργείο, ενώ στη συνέχεια επεκτάθηκε με εγκαταστάσεις πλήρους μηχανουργείου, χυτηρίου και σιδηρουργείου.
Στο εργοστάσιο κατασκευάζονταν εξαρτήματα για τα υδραυλικά έργα της πεδιάδας της Θεσσαλονίκης, όπως και πυροσβεστικοί κρουνοί, ενώ η εταιρεία είχε αναλάβει και την κατασκευή στρατιωτικών αμυντικών εγκαταστάσεων. Το μηχανουργείο Αξυλιθιώτη συνέχισε τη λειτουργία του μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990.
Χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το υπουργείο Πολιτισμού το 1992, οπότε και παραχωρήθηκε από την Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου στην 4η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας με στόχο την αποκατάσταση και την επανάχρησή του για πολιτιστικούς σκοπούς.
Εξάλλου ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων για το δήμο Θεσσαλονίκης βρίσκεται συνολικά η ανάπλαση της περιοχής της Ευαγγελίστριας, η οποία διαθέτει έναν τεράστιο μνημειακό πλούτο. Προς αυτήν την κατεύθυνση μάλιστα ο κεντρικός δήμος προχώρησε πριν από λίγους μήνες στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με την «Εγνατία Οδό Α.Ε.». Σύμφωνα με τον κ. Κουράκη πρόθεση του δήμου Θεσσαλονίκης είναι να προωθηθούν ήπιες παρεμβάσεις, ώστε να αναδειχθεί η πληθώρα των μνημείων που συγκεντρώνονται στην περιοχή.
Στα μνημεία αυτά πέρα από το μηχανουργείο Αξυλιθιώτη και τα κοιμητήρια των Διαμαρτυρομένων και της Αρμενικής Κοινότητας περιλαμβάνονται τα ιστορικά διατηρητέα κοιμητήρια της Ευαγγελίστριας αλλά και το νοσοκομείο «Άγιος Δημήτριος», που είναι χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του. Ακόμη είναι οι Κήποι του Πασά, που έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, αλλά και τα βυζαντινά και ρωμαϊκά τείχη, τα οποία είναι εγγεγραμμένα στο Χάρτη της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Πηγή Μακεδονία